Ένα πανάρχαιο έθιμο του λαού μας, που σχετίζεται με την έλευση του νέου χρόνου, είναι το σπάσιμο του ροδιού, στην εξώπορτα, από τον νοικοκύρη του κάθε σπιτιού. Το έθιμο αρχικά εντοπίστηκε στην Πελοπόννησο και μετά διαδόθηκε σε όλες τις περιοχές της Ελλάδας όπου και συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Και λέμε πανάρχαιο γιατί το δέντρο της ροδιάς ήταν γνωστό στην Ελλάδα από την αρχαιότητα για τις θεραπευτικές ιατρικές ιδιότητες του και για την ευδαίμονα διάθεσή του και το πάθος του για τη χαρά της ζωής, ενώ το ρόδι είναι για τους Έλληνες και άλλους λαούς, σύμβολο αφθονίας αγαθών, γονιμότητας, καλοτυχίας, μακροζωίας, γάμου, αναγέννησης, αλλά και έμβλημα θεοτήτων. Δυνάμεις μαγικές, που εμπεριέχουν κάποιες "λατρευτικές" εθιμοτυπικές διαστάσεις και που οι αρχαίοι μας πρόγονοι πίστευαν ότι κρύβονταν στους πολυάριθμους κόκκους του αλλά και στο έντονο πορφυρό χρώμα του. Ο Όμηρος αναφέρει τη ροδιά στην Οδύσσεια, ως φυτό που καλλιεργούνταν στους κήπους του βασιλέα Αλκίνοου, ο Θεόφραστος την αποκαλεί "ροιά ή ρόα", η Θεά Αφροδίτη συνέδεσε το όνομά της με την καταγωγή της ροδιάς γιατί, σύμφωνα με τον μύθο, φύτεψε η ίδια την πρώτη ροδιά στην Κύπρο, ενώ οι αρχαίοι Αθηναίοι, κρεμούσαν τα ρόδια, μαζί με άλλους καρπούς, στα κλαδιά της "Ειρεσιώνης", συνέχεια της οποίας είναι το σημερινό χριστουγεννιάτικο δέντρο. Επίσης, στην αρχαία Ελλάδα, το ρόδι ήταν το μυστικιστικό φρούτο των Ελευσίνιων Μυστηρίων, σύμφωνα δε με τη μυθολογία, η Περσεφόνη, κόρη της θεάς Δήμητρας, δεσμεύτηκε να ζει για έξι μήνες στο Βασίλειο του Πλούτωνα, τρώγοντας σπόρους ροδιού που της πρόσφερε ο Άδης, ενώ το ίδιο συνέβη και με την Προσερπίνα, αντίστοιχη θεότητα με την Περσεφόνη κατά τη Ρωμαϊκή μυθολογία. Απόδειξη όλων αυτών είναι οι ευχές που λέγονται κατά το σπάσιμο του ροδιού το πρωί της πρωτοχρονιάς, όπως «Με υγεία, ευτυχία και χαρά το νέο έτος κι όσες ρώγες έχει το ρόδι, τόσες λίρες να έχει η τσέπη μας όλη τη χρονιά» ή «Όσο βαρύ είναι το ρόδι, τόσο βαρύ να είναι το πορτοφόλι μας, όσο γεμάτο καρπούς είναι το ρόδι, να είναι γεμάτο το σπίτι μας με καλά και όσο κόκκινο είναι το ρόδι, τόσο κόκκινη να είναι και η καρδιά μας!» Άλλωστε δεν είναι καθόλου τυχαίο, που το ρόδι αποτελεί και ένα έντονο στοιχείο έκφρασης σε κάθε μορφή τέχνης, κυρίως στη λογοτεχνία. «Σπάσε το ρόδι τ’ άλικο στη μαλλιαρή την πέτρα... και σαν το ρόδι μ’ αγαθά το σπίτι να γιομίσει!» "Πρωτοχρονιά". Κ. Καλλοναίου. «Αγαπημένη, φύτεψες το δέντρο της αγάπης: μια ροδιά πλάι στη μνήμη. Τα ρόδια χρύσωσαν τα όνειρα κι οι προσευχές μεγάλωσαν το δέντρο. Ω , καρποί της ωραιότητας, τις παννυχίδες ομορφύνατε και τα μάτια χρωματίσατε με θύμησες για το φθινόπωρο που ‘ρχεται, για τις εποχές της θλίψης που θα ξανάρθουν.». "H ροδιά" Χριστόφορου Τριάντη. «Πέστε μου, αυτή που ανοίγει τα φτερά στο στήθος των πραγμάτων, στο στήθος των βαθιών ονείρων μας, είναι η τρελή ροδιά;» " Τρελή ροδιά" Οδυσσέα Ελύτη.
Καλή Πρωτοχρονιά.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Περιμένουμε τις απόψεις σας!