Συνέντευξη με τον λογοτέχνη Δημήτρη Γράμψα - ΣΥΓΧΡΟΝΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΕΣ

 

Ο «ΚΕΦΑΛΟΣ - Το Λογοτεχνικό Περιοδικό της Κεφαλονιάς» έχει ξεκινήσει μία νέα δράση με τίτλο: «ΣΥΓΧΡΟΝΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΕΣ» (ΣΥΜΜΕΤΟΧΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ 4ο ΤΟΜΟ γίνονται δεκτές έως τις 31/12/2020 - ΥΠΟΒΟΛΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ: ΕΔΩ) και προσκαλεί όλους τους Λογοτέχνες, Ποιητές και Συγγραφείς να συμμετάσχουν σ' αυτήν. Σκοπός της εν λόγω δράσης είναι η προβολή μέσω αφιερωμάτων και συνεντεύξεων των σύγχρονων Ελλήνων Λογοτεχνών, Ποιητών και Συγγραφέων, είτε έχουν εκδώσει κάποιο βιβλίο είτε όχι και η δημιουργία του τέταρτου τόμου της «Εγκυκλοπαίδειας των Σύγχρονων Ελλήνων Λογοτεχνών», η οποία έχει συσταθεί σε μία ανεξάρτητη ιστοσελίδα με τη μορφή ηλεκτρονικών τόμων και την έκδοση δωρεάν e-book.

Στη σημερινή μας παρουσίαση στα πλαίσια της δράσης: «ΣΥΓΧΡΟΝΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΕΣ», θα σας παρουσιάσουμε τον λογοτέχνη, Δημήτρη Γράμψα, ο οποίος συμμετέχει στην «Εγκυκλοπαίδεια Σύγχρονων Ελλήνων Λογοτεχνών» και απάντησε στις ερωτήσεις του Δημοσιογράφου, Λογοτέχνη και Εκδότη του Περιοδικού Κέφαλος, κ. Πλούταρχου Πάστρα, για το λογοτεχνικό του έργο, τα βιβλία και τη λογοτεχνία. 

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ ΔΗΜΗΤΡΗ ΓΡΑΜΨΑ

1. Αν έπρεπε να δώσετε έναν ορισμό για τη λογοτεχνία, ποιος θα ήταν αυτός;

Ενδεχομένως θα μπορούσαμε να χαρακτηρίσουμε ως λογοτεχνία την τέχνη μέσα από την οποία πλάθεται (ποιητική τέχνη την ονόμαζε ο Αριστοτέλης) μέσω εικόνων και εκφραστικών μορφωμάτων  μια ιστορία, μερικώς ή πλήρως δημιουργημένη από το φανταστικό και η οποία δύναται να έχει διαφορετική αυθυπαρξία και ερμηνεία τόσο για τον λογοτέχνη, όσο και για τον αναγνώστη. 

----σίγουρα δεν υπάρχει ένας σαφής ορισμός με αντικειμενικά όρια για την λογοτεχνία ή την λογοτεχνικότητα ενός έργου. Προσωπικά για μένα η λογοτεχνία είναι ανάγκη για ταξίδι και επεξεργασία χαρακτήρων που είτε γνωρίζω είτε θέλω να γνωρίσω.

2. Τι μπορεί να προσφέρει η λογοτεχνία στο σύγχρονο άνθρωπο;

Πολλά είναι  τα οφέλη, σίγουρα. Για κάποιον μπορεί να είναι μια απλή ευκαιρία για αναψυχή ή το αντικαταθλιπτικό του πριν πέσει για ύπνο, στο κρεβάτι του. Κάποιος μπορεί, να ζει την ζωή που θα επιθυμούσε μέσα από ένα λογοτέχνημα, γιατί ταυτίζεται υποσυνείδητα με κάποιον έγχαρτο χαρακτήρα. Άλλος μπορεί να διδάσκεται μέσα από  ένα βιβλίο ή να μαθαίνει ζωτικά απαυγάσματα που να τον εξελίσσουν όταν τα υιοθετεί θετικά. Για έναν άντρα  μπορεί να είναι εφαλτήριο για να πιάσει την κουβέντα σε μια γυναίκα κοκ.   Σε κάθε περίπτωση και μόνο η απλή ανάγνωση ενός λογοτεχνικού βιβλίου συνεισφέρει στην βελτίωση της εκφραστικότητας και του λεξιλογίου ενδεχομένως του ατόμου. 

3. Η ποίηση στις ημέρες μας δεν έχει τη θέση που κατείχε παλαιότερα. Για ποιο λόγο πιστεύετε πως συμβαίνει αυτό και πως θεωρείτε ότι θα είναι το μέλλον της;

Κατά την γνώμη μου, η ποίηση δεν έχει καθοδική πορεία στις μέρες μας. Απλά από το χρονικό σημείο του  απόγειου  της αναγνώρισης της μέχρι και σήμερα, βρήκαν έδαφος ανάπτυξης και άλλες τέχνες όπως ο κινηματογράφος με αποτέλεσμα να υποχωρήσει η δημοφιλία της. Να μην ξεχνάμε όμως, ότι η ποίηση ειδικά στις μέρες μας με την ύπαρξη του διαδικτύου, είναι πλήρως προσβάσιμη στον αναγνώστη σε αντίθεση με το παρελθόν, όπου η αγορά μιας συλλογής αποτελούσε πολυτέλεια των λίγων.  Σήμερα μπορούμε να ανοίξουμε το ίντερνετ και να διαβάσουμε ποιητές που γεννήθηκαν στην Κίνα ή την Αλάσκα, εν αντιθέσει με το παρελθόν, όπου  θα περιοριζόμασταν στους Έλληνες ποιητές και στις μεταφράσεις άλλων λιγοστών και σίγουρα πασίγνωστων δημιουργών. Τωρα ποιο θα είναι το μέλλον της ποίησης; Δεν μπορώ να προβλέψω κάτι με ασφάλεια. Η σημαντική και δημοφιλής ποίηση  την δεκαετία πχ του ΄50 ήταν αποτέλεσμα και διέξοδος σε μια πατριωτική αναπτέρωση. Την στιγμή που μιλάμε είναι στραμμένη στον άνθρωπο και έχει δυνατό πυρήνα αντιρατσιστικού περιεχομένου. Επειδή λοιπόν συνάγω ότι η ποίηση ως δρώσα τέχνη ακολουθεί τα δεδομένα της εκάστοτε εποχής, μάλλον στο μέλλον θα ισχύει το ίδιο. 

4. Και τώρα μία δύσκολη ερώτηση. Τι σημαίνει για σας ποίηση;

Ποίηση για μένα σημαίνει η δυνατότητα τον συναισθημάτων και εμπειριών να μπορούν να αποτυπώνονται πάνω σε ένα φύλλο χαρτί παντρεύοντας όμορφες λέξεις και έννοιες που φέρνουν ένα ποιοτικό και αρμονικό αποτέλεσμα όπως ένας ζωγράφος δηλαδή ζωγραφίζει και αποτυπώνει ένα έργο τέχνης πάνω στον καμβά δίνοντας ψυχή και σώμα στο έργο του.

5. Πότε ξεκινήσατε ν’ ασχολείστε με την τέχνη του λόγου και ποιος ήταν ο λόγος που σας παρότρυνε;

Από πολύ μικρή ηλικία μου άρεσε να γράφω κάποια ποιήματα για να περνάει ευχάριστα η ώρα μου αργότερα όμως ανακάλυψα από την ηλικία των δεκατεσσάρων ετών ότι το να μπορεί κάποιος να έχει δυνατότητα να εκφράζεται με αυτό τον τρόπο είναι μεγάλο προτέρημα Έτσι λοιπόν σιγά-σιγά έκανα τα πρώτα μου βήματα.

Ο λόγος που με παρότρυνε ήταν ότι με την τέχνη του λόγου μπορούσα να εκφραστώ ελεύθερα για το οτιδήποτε μου συνέβαινε στη ζωή μου είτε αρνητικό είτε θετικό. Έτσι λοιπόν ήταν το όπλο μου για να μπορώ να εκφράζομαι έτσι μέχρι και σήμερα με αυτό τον τρόπο.

6. Γιατί γράφετε;

Η δύναμή του γραψίματος για μένα έχει πολλές έννοιες και δυνατότητες παίζει σημαντικό ρόλο με την ψυχολογική κατάσταση που βρίσκομε εκείνη τη στιγμή όπου γράφω και είναι ένας τρόπος ο οποίος πολλές φορές αντλώ δύναμη γιατί το να γράφει κάνεις είναι σαν να έχει έναν πάρα πολύ καλό φίλο και να του λέει τα προβλήματα που έχει καθημερινά, τους προβληματισμούς σου τις χάρες σου και τις λύπες σου Για μένα λοιπόν το να γράφω είναι σαν να κάνω ψυχανάλυση σε έναν ψυχαναλυτή μπορείς να ακουμπήσεις την ψυχή σου κυριολεκτικά πάνω σε ένα κομμάτι χαρτί και να λυτρωθείς.

7. Ποια είναι η πηγή της έμπνευσής σας; 

Δεν είναι συγκεκριμένη πάντα είναι διαφορετική έχει να κάνει με το πώς βλέπω τα πράγματα γύρω μου τι με προβληματίζει τι με κάνει χαρούμενο τι με κάνει λυπημένο και γενικότερα τι μηνύματα θέλω να περάσω προς τα έξω με τη δύναμη τις πένας μου.

8. Με ποιο λογοτεχνικό είδος ασχολείστε περισσότερο;

Περισσότερο μου αρέσει να γράφω μυθιστόρημα και ποίηση.

9. Μιλήστε μας για το λογοτεχνικό σας έργο. 

Το πρώτο μου λογοτεχνικό έργο είναι μία νουβέλα με τίτλο Έρωτας στο ναυάγιο η οποία είναι μεταφρασμένη και στα Αγγλικά. Η αρχική μου ιδέα ήταν να γράψω μία τουριστική νουβέλα η οποία εκτός από μία ιστορία αγάπης θα έχει και τουριστικές πληροφορίες και ιστορικά γεγονότα για το νησί

Οπότε ο επισκέπτης που αποκτά στα χέρια του αυτό το βιβλίο μέσα από μία ωραία ιστορία αγάπης γνωρίζει τουριστικά και ιστορικά το νησί της Ζακύνθου.

10. Πείτε μας λίγα λόγια για το τελευταίο σας βιβλίο.  

Αυτή τη στιγμή γράφω ένα μυθιστόρημα που έχει να κάνει με την πορεία του ανθρώπου από την γέννηση του μέχρι το θάνατό. Πόσα πράγματα μπορεί να ζήσει ένας άνθρωπος ,πόσους ανθρώπους μπορεί να γνωρίσει σε αυτό το ταξίδι ,πόσα προβλήματα μπορεί να αντιμετωπίσει  και πόσες χαρές μπορεί να νιώσει.

11. Ποια είναι η αγαπημένη σας ώρα μέσα στην ημέρα που κάθεστε και γράφετε;

Η αγαπημένη μου ώρα είναι νωρίς το πρωί όταν ο ήλιος αρχίζει να φωτίζει τη γη γιατί τότε ξεκινούν σχεδόν τα πάντα ,ξεκίνα η μέρα, ξεκινά η ελπίδα, ξεκίνα η φώτιση.

12.  Πως είναι η ζωή ενός λογοτέχνη στα χρόνια της κρίσης;

Η κρίση νομίζω έδωσε σε όλους μας πάτημα να κάνουμε μια ενδοσκόπηση των χαρακτήρων μας και της ζωής που επιθυμούμε να έχουμε.  Η κρίση καταλαμβάνει κάθε επίπεδο της ζωής, της κοινωνίας και τον τρόπο που οργανώνεται η πρώτη στα πλαίσια της δεύτερης. 

Από την οικονομική σκοπιά η τσέπη του δημιουργού επίσης βάλλεται! Η αγορά ενός βιβλίου αποτελεί πολυτέλεια, όταν υπάρχει, καταφανώς ιεράρχηση υποχρεώσεων, με σημαντικότερες να υπερτερούν. Από την πλευρά όμως της δημιουργίας και της έμπνευσης η κρίση λειτούργησε ζωτικά διότι ώθησε στο να εκφραστούν πτυχές όλων των παραπάνω με την  προοπτική της ταύτισης του αναγνώστη ή της διδαχής του. Προσωπικά, θεωρώ ότι η εκάστοτε κρίση αν διαχειρισθεί από το άτομο σωστά, μπορεί να το εξελίξει θετικά  και να τον ενδυναμώσει. Ένα τέτοιο άτομο είναι και η συγγραφέας των βιωλίων Χάρι Πότερ, από την οικονομική εξαθλίωση που βίωνε βρήκε καταφύγιο στον μαγικό κόσμο των Μάγων….και αυτό ήταν η αρχή για τα πολλά όμορφα που της συνέβησαν στην πορεία.

13. Πως θα χαρακτηρίζατε τη λογοτεχνική παραγωγή σήμερα;

Υπάρχει μια μεγάλη ειδολογική γκάμα, από ιστορικά και αστυνομικά μυθιστορήματα, μέχρι σατιρικές τοιχογραφίες του ελληνικού υποκόσμου και μικρά οικογενειακά δράματα, κείμενα με τραγική και άλλα με κωμική υφή, κείμενα που συνομιλούν με τρέχοντα ζητήματα όπως η τρομοκρατία, κείμενα που καταφεύγοντας στο ιστορικό παρελθόν συνομιλούν με τη φιλοσοφία, τη βιογραφία και τη γεωγραφία, ενώ συνάμα εγείρονται προβληματισμοί για την παγκοσμιοποίηση και τις ανισορροπίες που επιφέρει. Όπως διακρίνετε, η θεματολογία ποικίλει. Κανείς μπορεί να επιλέξει και να κυμανθεί από το πλέον εύπεπτο, έως το απεριόριστα δυσνόητο , αναλόγως την διάθεση και την περίσταση. Η αγορά είναι μεγάλη και όλοι χωρούν είτενα εκφραστούν όπως επιθυμούν είτε να διαβάσουν ο,τι επιθυμούν.

14. Ποιο θεωρείτε πως είναι το μυστικό της επιτυχίας ενός Best Seller;

Τo πως καταλήγει ένα βιβλιο να γίνει μπεστ σέλλερ χρήζει ολόκληρης ερεύνης! είναι θέμα θεματικής, θέμα προώθησης, θέμα εμπορικότητας. Για παράδειγμα μια διαφήμιση με ένα ευπώλητο βιβλίο, επικουρεί στο να το κατατάξει λίγο αργότερα στα μπεστ σελλέρ. Ένα αντίστοιχα βιβλίο που κέρδισε νόμπελ, αργά ή γρήγορα, μάλλον αργά (αν και θα παραμείνει για περισσότερες εβδομάδες στις λίστες αναγνωσιμότητας!) θα γίνει μπεστ σέλλερ! Μία τηλεοπτική σειρά που προέκυψε από μία σειρά βιβλίων θα κάνει το βιβλίο μπεστ σέλλερ! Ένα βιβλίοπου σοκάρει τα κοινωνικά ταμπού επίσης μπορεί να φτάσει σε κορυφαίες στατιστικά πωλήσεις και ας μην είναι τελικά τόσο σοκαριστικό! Δεν υπάρχουν στεγανά!

15. Αν έπρεπε να επιλέξετε ανάμεσα στο έντυπο ή στο ηλεκτρονικό βιβλίο, εσείς ποιο θα επιλέγατε; 

Το καθένα εξυπηρετεί και μία ανάγκη! προτιμώ το έντυπο για λόγους ρομαντικούς και όχι περιβαλλοντικούς ! Κάπου είχα διαβάσει το πώς κανείς δεν σκέφτηκε ποτέ να εμφιαλώσει αυτήν την μαγεία από χαρτί και μελάνι, αναφερόμενος στην μυρωδιά των βιβλιοπωλείων! Είμαι αυτής της λογικής και εγώ! Αν λείπει το τσάκισμα στην άκρη της σελίδας,  που άφησες το διάβασμα σου, τότε δεν υπάρχει βιβλίο. Αν δεν μελετήσεις το εξώφυλλο, αναρωτηθείς για την αφιέρωση και διαβάσεις το βιογραφικό του ίδιου του συγγραφέα δεν έχεις στα χέρια σου ένα σύνθετο δημιούργημα, απλά το περιεχόμενο του.

16.  Ποια συμβουλή θα δίνατε σ’ ένα νέο λογοτέχνη;

Να γράφει για εκείνον και να μην ακολουθεί την πεπατημένη. Έαν δεν το κάνει στην πρώτη περίπτωση το έργο του γίνετε ετερόκλητο. Στην δεύτερη περίπτωση το πιο πιθανόν είναι να φτιάξει μια κακότεχνη ξεπατικούρα.  Η λογοτεχνία είναι μέσο προσωπικής έκφρασης και ανάγκης, για αυτό και πρέπει να αναδεικνύεται η προσωπικότητα του λογοτέχνη με το δικό της στίγμα.

17. Τώρα ας περάσουμε στην πλευρά του αναγνώστη. Ποιο είναι το τελευταίο βιβλίο που διαβάσατε;

Το «περί τυφλότητας» του jose saramacu . Ένα βιβλίο ιδιαίτερης γραφής καθώς δεν εμπεριέχει ούτε ένα σημείο στίξης. Πραγματεύεται την κοινωνική συμπεριφορά όταν λειτουργεί έντονα το ένστικτο αυτοσυντήρησης. Ένας άνθρωπος χάνει ξαφνικά το φως του. Τα περιστατικά αιφνίδιας τύφλωσης κλιμακώνονται και η κυβέρνηση αποφασίζει να βάλει σε καραντίνα τους τυφλούς. Με γραφειοκρατική ακρίβεια, ο Ζοζέ Σαραμάγκου έχει υπολογίσει όλα όσα θα μπορούσαν να συμβούν σ' έναν κόσμο που χάνει την όρασή του. Για πόσο καιρό η κίνηση στους δρόμους θα είναι ομαλή; Για πόσο καιρό θα επαρκούν τα τρόφιμα για τις πεινασμένες ορδές; Πόσος χρόνος χρειάζεται για να καταρρεύσει η παροχή του ηλεκτρικού ρεύματος, αερίου και νερού; Τι θ' απογίνουν τα κατοικίδια; Οι σεξουαλικοί φραγμοί; Πόσοι τυφλοί φτιάχνουν μια τυφλότητα;

Και τέλος: Σε έναν κόσμο τυφλών, τι θα έκανες αν έβλεπες; (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου).

18. Ποιοι είναι οι αγαπημένοι σας συγγραφείς;

Από πού να αρχίσω και που να τελειώσω έχω πολλούς αγαπημένους κάποιοι από αυτούς είναι ο Ουίλλιαμ Σαίξπηρ ,ο Τσαρλς Ντίκενς και ο Όσκαρ Ουάιλντ.

Από Έλληνες αγαπημένους είναι ο δικός μας Διονύσιος Σολωμός, ο Ανδρέας Κάλβος ,ο Γρηγόριος Ξενόπουλος, ο Νίκος Καζαντζάκης ,ο Γιώργος Σεφέρης και άλλοι πολλοί.

19. Ποια είναι τ’ αγαπημένα σας βιβλία;

Μου αρέσουν πάρα πολλά βιβλία και πάρα πολλοί ξένοι και Έλληνες συγγραφείς μερικοί από αυτούς είναι ο πρωτοεμφανιζόμενος A.G. Lombardo με το μυθιστόρημα graffiti Palace, η Άννυ Πρου άνθρωποι στο δάσος ,η Sally Rooney συζητήσεις με φίλους ,η κρυψώνα του Christopher Boltanski,

Πάνος Αμυράς τα λύτρα ,ο άνθρωπος στη σκιά του Νικόλα Σεβαστάκη και ο Θωμάς Κοροβίνης με το βιβλίο ο γύρος του θανάτου.

20. Τελευταία ερώτηση. Ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια στο χώρο της λογοτεχνίας;

Τα μελλοντικά μου σχέδια έχουν ξεκινήσει από πέρυσι πριν από την υποτιθέμενη Πανδημία και συγκεκριμένα το Γενάρη είχα κάνει μία προσπάθεια στη Ζάκυνθο να δημιουργήσω μία εταιρεία Λογοτεχνών Ζακύνθου η οποία θα μπορούσε να ενώσει παλιούς και νέους λογοτέχνες και συγγραφείς  με κοινό στόχο. Δηλαδή να υπάρχει μία ένωση ένα σωματείο που δυστυχώς με τόσους καταξιωμένους λογοτέχνες που έχουν περάσει από τη Ζάκυνθο  όλα αυτά τα χρόνια όπως είναι ο Εθνικός μας ποιητής Διονύσιος Σολωμός όπως είναι ο Ανδρέας Κάλβος ο Γρηγόριος Ξενόπουλος και άλλοι πολλοί  δεν υπήρξε ούτε υπάρχει  μία τέτοια Ένωση που να μπορεί να διοργανώνει διάφορες πολιτιστικές εκδηλώσεις, λογοτεχνικούς διαγωνισμούς, παρουσιάσεις βιβλίων και άλλα πολλά.

*     *     *

*     *     *

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΔΗΜΗΤΡΗ ΓΡΑΜΨΑ

Ο Δημήτρης Γράμψας γεννήθηκε στη Ζάκυνθο, όπου και μεγάλωσε. Από παιδί είχε ιδιαίτερη αγάπη στη μουσική. Στα δεκατέσσερα του, άρχισε να γράφει στίχους, λίγο αργότερα στα δεκαέξι του, ξεκίνησε τα πρώτα επαγγελματικά του βήματα ως DJing σε γνωστά μαγαζιά της Ζακύνθου, τα οποία και συνεχίζονται μέχρι και σήμερα. Παράλληλα στα δεκαοκτώ του γίνεται και το επαγγελματικό του ξεκίνημα στη στιχουργική. Με κείμενα του συμμετέχει σε Λογοτεχνικούς Διαγωνισμούς ( Διεθνής Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών, Εταιρεία Τεχνών Επιστήμης και Πολιτισμού Κερατσινίου). Συμμετοχή στο τόμο του ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟΥ ΛΕΞΙΚΟΥ ΕΛΛΗΝΩΝ ΣΥΓΓΡΑΦΕΩΝ ( Εκδόσεις Ωρίωνας 2018).Σε προσεχή έκδοση, βρίσκεται μία ποιητική του σύνθεση. Το έργο του με τίτλο: ΕΡΩΤΑΣ ΣΤΟ ΝΑΥΑΓΙΟ είναι το πρώτο του συγγραφικό έργο, το οποίο κυκλοφορεί και στην Αγγλική γλώσσα. Εκδόσεις Ωρίωνας 2018