Συνέντευξη με τη λογοτέχνιδα Κατερίνα Δερμιτζάκη - ΣΥΓΧΡΟΝΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΕΣ

Ο «ΚΕΦΑΛΟΣ - Το Λογοτεχνικό Περιοδικό της Κεφαλονιάς» έχει ξεκινήσει μία νέα δράση με τίτλο: «ΣΥΓΧΡΟΝΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΕΣ» (ΣΥΜΜΕΤΟΧΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ 4ο ΤΟΜΟ γίνονται δεκτές έως τις 31/12/2020 - ΥΠΟΒΟΛΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ: ΕΔΩ) και προσκαλεί όλους τους Λογοτέχνες, Ποιητές και Συγγραφείς να συμμετάσχουν σ' αυτήν. Σκοπός της εν λόγω δράσης είναι η προβολή μέσω αφιερωμάτων και συνεντεύξεων των σύγχρονων Ελλήνων Λογοτεχνών, Ποιητών και Συγγραφέων, είτε έχουν εκδώσει κάποιο βιβλίο είτε όχι και η δημιουργία του τέταρτου τόμου της «Εγκυκλοπαίδειας των Σύγχρονων Ελλήνων Λογοτεχνών», η οποία έχει συσταθεί σε μία ανεξάρτητη ιστοσελίδα με τη μορφή ηλεκτρονικών τόμων και την έκδοση δωρεάν e-book.

Στη σημερινή μας παρουσίαση στα πλαίσια της δράσης: «ΣΥΓΧΡΟΝΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΕΣ», θα σας παρουσιάσουμε τη λογοτέχνιδα, Κατερίνα Δερμιτζάκη, η οποία συμμετέχει στην «Εγκυκλοπαίδεια Σύγχρονων Ελλήνων Λογοτεχνών» και απάντησε στις ερωτήσεις του Δημοσιογράφου, Λογοτέχνη και Εκδότη του Περιοδικού Κέφαλος, κ. Πλούταρχου Πάστρα, για το λογοτεχνικό της έργο, τα βιβλία και τη λογοτεχνία. 

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΔΕΡΜΙΤΖΑΚΗ

1. Αν έπρεπε να δώσετε έναν ορισμό για τη λογοτεχνία, ποιος θα ήταν αυτός;

Ένα ταξίδι ανέγνωρο με απόπλους και είσπλους πρωτόγνωρους, κάθε φορά που αποπειράσαι να ολοκληρώσεις.

2. Τι μπορεί να προσφέρει η λογοτεχνία στο σύγχρονο άνθρωπο;

Η λογοτεχνία, ως τέχνη οδηγός, δεν επιβάλλει να ειπωθούν ψέματα και είναι ακριβώς αυτό που διδάσκει και προσφέρει στον άνθρωπο, ελευθερία να δει τον εαυτό του όπως είναι. Να εστιάσει στη δομή νέου τρόπου σκέψης και αναζήτησης της αλήθειας της ψυχής του και του κορμιού του. Ανατροπής του σημερινού τρόπου ζωής του και φυγής προς τα εμπρός για τη δημιουργία της μοίρας του, χωρίς να σφραγίζει τα μάτια και τα αυτιά του στις φωνές μέσα του.

3. Η ποίηση στις ημέρες μας δεν έχει τη θέση που κατείχε παλαιότερα. Για ποιο λόγο πιστεύετε πως συμβαίνει αυτό και πως θεωρείτε ότι θα είναι το μέλλον της;

Στις μέρες μας σε μια αλλεπάλληλη υπενθύμιση της πραγματικότητας ο άνθρωπος κρύβει μέσα του αγάπη, θυμό, πόνο, ανασφάλεια, λατρεία, επιθυμία. Και είναι τότε η χρονική στιγμή που κλείνει την «πόρτα», αλλά η ποίηση μπορεί και επιστρέφει ως κραταιή κυρία γιατί έχει το πλεονέκτημα να συναγωνίζεται με την επιμονή των συναισθημάτων του ανθρώπου και να ανταγωνίζεται με τη δύναμη της σκέψης του. Σε κάθε ανασαιμιά θα είναι παρούσα.

 

4. Και τώρα μία δύσκολη ερώτηση. Τι σημαίνει για σας ποίηση;

Αισθητική και τέχνη που πειραματίζεται με διάφορες και περίπλοκες τεχνικές, που επικεντρώνεται στη δόμηση διερευνήσεων καταγραφής του ανθρώπινου ψυχισμού.

5. Πότε ξεκινήσατε ν’ ασχολείστε με την τέχνη του λόγου και ποιος ήταν ο λόγος που σας παρότρυνε;

Στην ηλικία των 16 ετών, για πρώτη φορά είδα θέατρο και συγκεκριμένα το θεατρικό έργο «Ψηλά απ’ τη Γέφυρα» του Άρθουρ Μίλερ, ένα από τα καλύτερα θεατρικά κείμενα, όπως έχει καταγραφεί του 20ου αι. Μετά την παράσταση, ένιωσα πως κάτι απροσδιόριστο έχει αλλάξει μέσα μου. Κοίταξα καθαρά τον εαυτό μου και κάθε πόρος στο σώμα μου πάλευε να βρει τρόπο για να κατανοήσω το αδιανόητο της ανθρώπινης ύπαρξης. Ανακάλυπτα νέους δρόμους…

6. Γιατί γράφετε;

Είναι υπαρκτή η εσωτερική πραγματικότητα, όπως σε όλους, που ακόμη και σε πλέγματα οι επιθυμίες και οι αισθήσεις εργάζονται για λυτρωμό και τότε συμβαίνει. 

7. Ποια είναι η πηγή της έμπνευσής σας; 

Ο άνθρωπος. Με τη μέθοδο της παρατήρησης, όπως σε μία εγκληματολογική έρευνα με τις ενδείξεις που δημιουργούν μία μοναδική ταυτότητα από γήινα στιγμιότυπα και καταστάσεις που τον διαμορφώνουν. Με υλικά το χρόνο, τις συνθήκες, το περιβάλλον, τις ελλείψεις, την έκφραση στα μάτια. Και τότε ο στίχος είναι έτοιμος να μιλήσει.

8. Με ποιο λογοτεχνικό είδος ασχολείστε περισσότερο;

Με την ποίηση. Αποπειρώμαι να κάνω χρήση των υλικών, που με έχουν διαμορφώσει ως προσωπικότητα, με στίχους μετρημένους, ευθύβολους και πολλές φορές απροφύλαχτους. Δεν είναι εφικτό πάντα στο συμβολισμό να προσπαθείς να συμβιώσεις τους στίχους με την ειρωνική πραγματικότητα των καιρών.

9. Μιλήστε μας για το λογοτεχνικό σας έργο.

Αν θα μπορούσα να μιλήσω για τις ποιητικές συλλογές μου, θα έλεγα ότι τώρα δεν μου ανήκουν. Έχουν εκτεθεί και ανήκουν στους αναγνώστες, δημιουργώντας τη δική τους θέαση και επαγωγή. Επιπλέον, πως οι στίχοι είναι η αναζήτηση της αλήθειας του καθένα από εμάς και σε αυτήν οδηγεί μόνο ένα μονοπάτι που επιλέγουμε, χωρίς να γνωρίζουμε πόση αλήθεια αντέχουμε, αλλά βαδίζουμε στα ίχνη της.

10. Πείτε μας λίγα λόγια για το τελευταίο σας βιβλίο που έχει τίτλο: «Και νυν τι μέλλεις ποιείν;».

Ο στίχος, όπως αναφέρω στο τελευταίο βιβλίο, οικοδομεί και οικοδομείται, καταγράφοντας τον ανθρώπινο ψυχισμό. Διατυπώνεται καθώς διερωτάται και ερωτά καθώς απαντά με σιωπηλές αποκρίσεις. Ένα ταξίδι ολάκερο στο άγνωστο, αποζητώντας την ολοκλήρωση της ύπαρξης. Η τελευταία ποιητική συλλογή έχει τίτλο: «Και νυν τι μέλλεις ποιείν;» 

11. Ποια είναι η αγαπημένη σας ώρα μέσα στην ημέρα που κάθεστε και γράφετε;

Δεν υπάρχει συγκεκριμένη ώρα. Αγαπημένη ώρα είναι αυτή που μπορώ να δουλέψω τους στίχους με τους στίχους. Δεν εμπιστεύομαι την έμπνευση, παρά μόνο την επιμονή και υπομονή του να γράφεις, να διαγράφεις, να νιώθεις βαθιά μέσα σου πως δεν έχεις τελειώσει και λαχταράς να πεις ακόμη περισσότερα.

12.  Πως είναι η ζωή ενός λογοτέχνη στα χρόνια της κρίσης;

Η ζωή ενός λογοτέχνη δεν διαφέρει από τη ζωή κάθε ανθρώπου σε περιόδους κρίσης, όπως αυτές που διανύουμε. Αυτά τα χρόνια, δημιουργήθηκε μία κοινωνία που υποφέρει, με ό,τι αυτό σημαίνει, σε όλους τους τομείς. Όμως, η κοινωνία, (δηλ. όλοι εμείς) υποφέρει και από τάσεις λογοκρισίας, αποτελμάτωσης, συντηρητισμού και πολλές φορές αδράνειας. Το ερώτημα, λοιπόν, είναι εάν η τέχνη γενικότερα μπορεί να βοηθήσει τους ανθρώπους σε αυτές τις περιόδους. Θα απαντηθεί, όταν η κοινωνία σκεφτεί τις ευθύνες της απέναντι στην τέχνη και τον εαυτό της.

13. Πως θα χαρακτηρίζατε τη λογοτεχνική παραγωγή σήμερα;

Αντιλαμβάνομαι πως, όσο το επιτρέπουν οι δύσκολες συνθήκες των ημερών,  γίνονται σοβαρές προσπάθειες από εκδότες και συγγραφείς. Μην ξεχνάμε, όμως, τον σημαντικότερο όλων, τον αναγνώστη. Η διάθεση και η δίψα του για το μυστήριο της ανάγνωσης, καθορίζουν την λογοτεχνική παραγωγή.

14. Ποιο θεωρείτε πως είναι το μυστικό της επιτυχίας ενός Best Seller;

Δεν θεωρώ πως υπάρχει απαραίτητα μυστικό επιτυχίας ενός best seller. Οι παράγοντες της επιτυχίας είναι πολλοί και διαφορετικοί και συγκεκριμένα,  όσον αφορά στο θέμα και την ποιότητα του βιβλίου,  τον συγγραφέα, τον εκδότη, την προώθησή του και κυρίως την ανταπόκριση του αναγνώστη. 

15. Αν έπρεπε να επιλέξετε ανάμεσα στο έντυπο ή στο ηλεκτρονικό βιβλίο, εσείς ποιο θα επιλέγατε; 

Η επιλογή μου ήταν και είναι το έντυπο βιβλίο, με το οποίο συνάπτεις μία οικεία σχέση και άμεση από τη στιγμή που το κρατάς, το μυρίζεις. Βέβαια, οι καιροί αλλάζουν και η τεχνολογία διαμορφώνει νέες συνθήκες που δίνουν εναλλακτική  δυνατότητα στον αναγνώστη και αυτό είναι θετικό.

16.  Ποια συμβουλή θα δίνατε σ’ ένα νέο λογοτέχνη;

Ο άνθρωπος που θα θελήσει να ικανοποιήσει την δίψα της ψυχής του, να αφουγκραστεί την αλήθειά του, να μην σταθεί εμπόδιο στην παρορμητικότητά του. Να νιώσει την ψυχική ηδονή που θα του προσφερθεί και να αφεθεί στην συγκατοίκηση με την ελευθερία.

17. Τώρα ας περάσουμε στην πλευρά του αναγνώστη. Ποιο είναι το τελευταίο βιβλίο που διαβάσατε;

«Έθιμα ταφής» (Hannah Kent συγγραφέας)

18. Ποιοι είναι οι αγαπημένοι σας συγγραφείς;

Νίκος Καρούζος ποιητής, Τάσος Λειβαδίτης ποιητής, Τίτος Πατρίκιος ποιητής, Γιώργος Χρονάς ποιητής, Παναγιώτης Ηλιόπουλος ποιητής, Κική Δημουλά ποιήτρια, Αθηνά Παπαδάκη ποιήτρια, Πάμπλο Νερούδα ποιητής, Ομάρ Καγιάμ ποιητής, Ιρφάν Οργκά συγγραφέας, Ζουλφί Λιβανελί συγγραφέας, Μ. Καραγάτσης συγγραφέας, Hanya Yanagihara συγγραφέας, Ναγκίμπ Μαχφούζ συγγραφέας, T.S. Eliot ποιητής, Hannah Kent συγγραφέας

19. Ποια είναι τ’ αγαπημένα σας βιβλία;

«Η Μεγάλη Χίμαιρα» (Μ. Καραγάτσης), «Ευτυχία» (Ζουλφί Λιβανελί), «Το Κοινωνικό Συμβόλαιο» (Ζαν Ζακ Ρουσσώ), «Οι Σαμουράι» (Σουσάκου Έντο), «Ο γλάρος Ιωνάθαν» (Richard Bach)

20. Τελευταία ερώτηση. Ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια στο χώρο της λογοτεχνίας;

Η ολοκλήρωση της νέας ποιητικής συλλογής με την οποία καταπιάνομαι τα τελευταία δύο χρόνια και να συνεχίζω να συμβαίνω.

*     *     *

ΠΑΡΑΚΛΗΣΗ

(της Κατερίνας Δερμιτζάκη)

Δάκρυ μη ρίξεις στο γιαλό

Ξοπίσω θα σε πάρει και θα κλάψει         

ΠΑΛΕΥΟΥΝ ΟΙ ΑΝΑΣΕΣ ΜΑΣ

(της Κατερίνας Δερμιτζάκη)

Παλεύουν οι ανάσες μας με τον αγέρα

παλιώνουν με θεραπείες άκαιρες

κρατούν εν ζωή 

με υψηλούς πυρετούς

στην ατραπό της άμυνας

το πεπρωμένο μας

ΠΥΡΟΒΑΤΕΣ ΤΩΝ ΟΝΕΙΡΩΝ

(της Κατερίνας Δερμιτζάκη)

Πυροβάτες των ονείρων

στην εθελούσια έξοδο

της αθωότητας

Απαιτείται να καλπάσουμε

*     *     *

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΚΑΤΕΡΙΝΑΣ ΔΕΡΜΙΤΖΑΚΗ

Η Κατερίνα Δερμιτζάκη το Σεπτέμβρη του 1967 γεννήθηκε στο Ηράκλειο Κρήτης, όπου και κατοικεί. Εργάζεται στην Περιφέρεια Κρήτης. Η ποιητική της περιπέτεια, στην προσπάθειά της να αντιληφθεί το μυστήριο της ανθρώπινης φύσης, παίρνει σάρκα και οστά σε ηλικία 16 ετών και, οκτώ χρόνια αργότερα, το 1991 πραγματοποιείται η πρώτη εμφάνισή της με δύο ποιητικές συλλογές "Λευκές σελίδες" και "Δίχως τέλος κι έλεος" (εκδ. Κυριάκης, Ηράκλειο, 1991). Με συμβολιστικές επιλογές συνεχίζει να συμβαίνει με "Τα έλκη της ψυχής" (εκδ. Οδός Πανός, Αθήνα, 2001), "Καληνύχτα καράβι" (εκδ. Οδός Πανός, Αθήνα, 2003), "Και νυν τι μέλλεις ποιείν;" (εκδ. Οδός Πανός, Αθήνα, 2015). Στην ενότητα Τέχνη του επιστημονικού περιοδικού CELESTIA (Αθήνα, 2009) συμμετείχε αρθρογραφώντας με στόχο τη γραφή επικοινωνίας προσωπικού και διακειμενικού επιπέδου καθώς και στα συλλογικά έργα "Τα ποιήματα του 2015" Ανθολογία (εκδ. Κοινωνία των Δεκάτων, Αθήνα, 2016) και "Ανθολογία τεύχος Γ΄" (εκδ. Σύλλογος Συγγραφέων Λογοτεχνών Ηρακλείου "Κρητών Λόγος", Ηράκλειο, 2019).