Συνέντευξη με τη λογοτέχνιδα Μάγδα Παπαδημητρίου - ΣΥΓΧΡΟΝΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΕΣ

Ο «ΚΕΦΑΛΟΣ - Το Λογοτεχνικό Περιοδικό της Κεφαλονιάς» έχει ξεκινήση μία νέα δράση με τίτλο: «ΣΥΓΧΡΟΝΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΕΣ» και προσκαλεί όλους τους Λογοτέχνες, Ποιητές και Συγγραφείς να συμμετάσχουν σ' αυτήν. Σκοπός της εν λόγω δράσης είναι η προβολή μέσω αφιερωμάτων και συνεντεύξεων των σύγχρονων Ελλήνων Λογοτεχνών, Ποιητών και Συγγραφέων, είτε έχουν εκδώσει κάποιο βιβλίο είτε όχι και η δημιουργία του πρώτου τόμου της «Ηλεκτρονικής Εγκυκλοπαίδειας των Σύγχρονων Ελλήνων Λογοτεχνών», η οποία θα συσταθεί σε μία ανεξάρτητη ιστοσελίδα με τη μορφή ηλεκτρονικών τόμων και την έκδοση δωρεάν e-book.

Στη σημερινή μας παρουσίαση στα πλαίσια της δράσης: «ΣΥΓΧΡΟΝΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΕΣ», θα σας παρουσιάσουμε τη Λογοτέχνιδα, Μάγδα Παπαδημητρίου, η οποία συμμετέχει στην «Εγκυκλοπαίδεια Σύγχρονων Ελλήνων Λογοτεχνών» και απάντησε στις ερωτήσεις του Δημοσιογράφου, Λογοτέχνη και Εκδότη του Περιοδικού Κέφαλος, κ. Πλούταρχου Πάστρα, για το λογοτεχνικό της έργο, τα βιβλία και τη λογοτεχνία.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΗ ΜΑΓΔΑ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ

1. Αν έπρεπε να δώσετε έναν ορισμό για τη λογοτεχνία, ποιος θα ήταν αυτός;

Η λογοτεχνία είναι κατάδυση της ψυχής. Και επειδή μου αρέσει να στηλιτεύω και να χώνω το μαχαίρι στη πληγή ώστε να περνώ τα μηνύματα μου μέσα από τους ήρωες μου μπορώ να πω ότι η πένα είναι πολλές φορές πιο δυνατή από το ξίφος αρκεί να έχει ο συγγραφέας την πυγμή και να μη φοβάται να τη  χρησιμοποιήσει.

2. Τι μπορεί να προσφέρει η λογοτεχνία στο σύγχρονο άνθρωπο;

Η λογοτεχνία δείχνει το φωτεινό μονοπάτι στον σύγχρονο άνθρωπο να λύσει τα υπαρξιακά του ερωτήματα χωρίς  να του δώσει τις λύσεις, να του διευρύνει τους ορίζοντες και να το βοηθήσει να γνωρίσει ξανά  τον εαυτό του. Ίσως και να ονειρευτεί. Γιατί όχι; Χρειαζόμαστε τα όνειρα αλλά όχι πάντα. Ονειροβατώντας  χάνουμε τη ζωή μας που θέλουμε εμείς να κυριαρχήσουμε. Αφηνόμαστε σ’ αυτούς που θέλουν να μας κουμαντάρουν. 

3. Η ποίηση στις ημέρες μας δεν έχει τη θέση που κατείχε παλαιότερα. Για ποιο λόγο πιστεύετε πως συμβαίνει αυτό και πως θεωρείτε ότι θα είναι το μέλλον της;

Η πραγματικότητα μας  μεταβάλλει συχνά  σε πεζούς ανθρώπους. Ενώ έχουμε πολλούς Ποιητές στη χώρα μας, την έχουμε στο DNA της φυλής μας, πιστεύω ότι πολλές φορές οι δύσκολες ή επιτηδευμένες λέξεις που χρησιμοποιούν οι σύγχρονοι ποιητές, μας φοβίζουν. Πώς αγαπήσαμε τον Ελύτη, τον Ρίτσο, τον Σεφέρη, τον Βάρναλη και τόσους άλλους; Άλλοι λένε ότι επειδή έγραψαν  απλές και όμορφες λέξεις που τραγουδήθηκαν και αγαπήθηκαν. Άλλοι λένε ότι βοήθησαν οι πολιτικές συνθήκες κάτω από τις οποίες εμπνεύστηκαν οι ποιητές μας. Στα μεγάλα ζόρια των λαϊκών αγώνων.  Εγώ υποστηρίζω και τις δυο απόψεις. Η αλήθεια είναι ότι τα προβλήματα δεν μας αφήνουν τον χρόνο να βάζουμε το νου μας να σκεφτεί λίγο παραπάνω, να διεισδύσει στον στίχο ώστε να τον κάνει  κτήμα του. Άλλαξαν οι εποχές, η ταχύτητα των καθημερινών  ρυθμών δεν μας επιτρέπει να χαλαρώσουμε…   Και παλιότερα υπήρχε φτώχια αλλά υπήρχε και η συντροφιά. Οι παρέες έγραφαν ιστορία. Στα πατάρια, στα βιβλιοπωλεία, στις μπουάτ, στα θέατρα, στη ταβέρνα. Πιστεύω ότι το μέλλον θα είναι ευοίωνο αρκεί οι ποιητές  με τους αναγνώστες της κάθε πόλης να ξέρουν να γράψουν πάλι ιστορία. Σιγά-σιγά θα έρθει ξανά εκείνη η ώρα. Ας είμαστε αισιόδοξοι λοιπόν..  

4. Και τώρα μία δύσκολη ερώτηση. Τι σημαίνει για σας ποίηση;

Θα δανειστώ τον ορισμό που είχε πει ο Γιώργος Σεφέρης γιατί έτσι ακριβώς έτσι νιώθω: «Η ποίηση έχει τις ρίζες της στην ανθρώπινη ανάσα – και τι θα γινόμασταν, αν η πνοή μας λιγόστευε;»

5. Πότε ξεκινήσατε ν’ ασχολείστε με την τέχνη του λόγου και ποιος ήταν ο λόγος που σας παρότρυνε;

Από πολύ μικρή, 11 χρονών είχα γράψει το πρώτο μου ποίημα. Η αφορμή ήταν όταν στα γεγονότα της Νομικής Σχολής, στη δικτατορία, είχαν χτυπήσει τον Ποιητή και Δάσκαλο μου αργότερα, Γιάννη Κουτσοχέρα με αποτέλεσμα να χάσει το μάτι του. Είχα θυμώσει τόσο πολύ. Αργότερα μάθαινα από έξω τα ποιήματα του. Μιλούσαμε στη μεγάλη βιβλιοθήκη του για τη Ποίηση. Ποιήματα έγραφα χωρίς να θαρρεύομαι να τα κοινοποιήσω. Όταν το 1985 ήταν πρέσβης της Ουνέσκο, του είχα στείλει τα ποιήματα μου. Του άρεσαν και μου έστειλε το σημείωμα να προχωρήσω. Έτσι άνοιξα τα φτερά μου κι εξέδωσα πέντε ποιητικές συλλογές ξεκινώντας από το 1987. Αγαπημένη η ποίηση και θα επανέρθω.   

6. Γιατί γράφετε;

Ωραία ερώτηση. Η συγγραφή είναι έρωτας. Πρώτα γράφω για μένα. Σαν να έχω μπροστά μου ένα καθρέφτη που δείχνει μοναχά τη ψυχή μου. Τη ξεψαχνίζω, απαντώ στα ερωτήματα μου. Κι αν είμαι εγώ ικανοποιημένη τότε το στέλνω στον εκδότη μου. Αν δεν έχω κάτι δυνατό να μοιραστώ με τον αναγνώστη δεν υπάρχει λόγος να εκδώσω κάτι ώστε να προστεθεί στο βιογραφικό μου. 

7. Ποια είναι η πηγή της έμπνευσής σας; 

Στην αρχή της συγγραφικής μου πορείας ήταν ο Έρωτας.  Σήμερα είναι τα πολιτικά και κοινωνικά προβλήματα. Πάντα φυσικά υπάρχει ο έρωτας αλλά σε κάθε εποχή εκφράζεται διαφορετικά. Τότε σε ένα πρόσωπο, σήμερα στη χώρα μου, στον άνθρωπό μου κάνοντας την αυτογνωσία μου, βρίσκοντας τα λάθη μου, τα λάθη μας. Σίγουρα δεν ζω σε γυάλα. Ζω μέσα στη κοινωνία και τις ανησυχίες της. 

8. Με ποιο λογοτεχνικό είδος ασχολείστε περισσότερο;

Τα τελευταία χρόνια ασχολούμαι με το ιστορικό μυθιστόρημα. Πιστεύω ακράδαντα πώς αν δεν έχουμε συλλογική ιστορική μνήμη τα λάθη επαναλαμβάνονται. Και θέλω να βάλω το λιθαράκι μου να σώσω ότι και όσο μπορώ από την ιστορία που δεν γνωρίζουμε.

9. Μιλήστε μας για το λογοτεχνικό σας έργο.

«Χωρίς ταυτότητα» Ποίηση 1988 ιδιωτική συλλογή εξαντλημένο.

Είναι ποιητική συλλογή, έτοιμη, στα σκαριά, υπό έκδοσιν.
Ήδη έχω ξεκινήσει να δημιουργώ και το επόμενο ποιητικό μου έργο με τίτλο
“ ΛΥΔΙΑ ΛΙΘΟΣ”.
«Ιριδίσματα» Ποίηση 1990 εκδόσεις Γκοβόστη εξαντλημένο
«Ηώ» 1992 Ποίηση εκδόσεις Γκοβόστη. Σ’ αυτή τη συλλογή υπάρχουν ασπρόμαυρες φωτογραφίες του  φωτογράφου Σωκράτη Μαθιά.
«Το ταξίδι του Έρωτα από τον Όλυμπο στου Αιγαίου τα κύματα» Ποίηση  2008 από την Εκδοτική Όλυμπος.
«Καθρέφτης ψυχής» από τις εκδόσεις Άνεμος  2011. με φωτογραφίες της συγγραφέως και φωτογράφου Τέσσυς Μπάιλα.
Μεταφράστηκαν ποιήματα της στο ιταλικό πολιτιστικό έντυπο I Paesaggi Dell' Anima των εκδόσεων Edizioni Universum.
“Ζωή σε θαλασσοσταλιές” 2014 εκδόσεις Έναστρον.
«Στο κόκκινο τ΄ ουρανού» εκδόσεις Πνοή 2017.
Ηλεκτρονικό βιβλίο

“Ο Ασυμβίβαστος: Πάνος Μεϊντάνης-Γέρο-Ανένδοτος” Βιογραφία 2015.

10. Πείτε μας λίγα λόγια για το τελευταίο σας βιβλίο που έχει τίτλο: «Στο κόκκινο τ΄ ουρανού». 

Πρώτα θέλω να ευχαριστήσω τις εκδόσεις Πνοή που αγκάλιασαν το μυθιστόρημα μου. Τη Κάκια Ξύδη και τον Δημήτρη Καραναστάση που είχε την επιμέλεια και τη φιλοτέχνηση του όμορφου εξωφύλλου. Η ιστορία διαδραματίζεται στο τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου που ο Χότζα καταλαμβάνει την εξουσία στην Αλβανία, κι αυτό είναι καταστροφικό για την ελληνική μειονότητα. Τα σύνορα κλείνουν, και στα χρόνια που ακολουθούν, οι εκτελέσεις, η εξορία και ο βασανισμός των Ελλήνων της Βόρειας Ηπείρου γίνονται καθημερινό φαινόμενο. Ένα ζευγάρι καταφέρνει να δραπετεύσει από την κόλαση. Βρίσκουν καταφύγιο στην Τήνο, όπου με σκληρή δουλειά καταφέρνουν να ορθοποδήσουν. Ο γιος τους ερωτεύεται την Αντιγόνη, κόρη μιας παλιάς αρχόντισσας του νησιού, αλλά ο ρατσισμός θα σταθεί εμπόδιο στη σχέση τους. Θα καταφέρει άραγε η αγάπη να ξεπεράσει τις δυσκολίες; Είναι ένα βιβλίο για την κοινωνική ανισότητα, τις λησμονημένες πατρίδες και τους μετανάστες αυτού του κόσμου. 

11. Ποια είναι η αγαπημένη σας ώρα μέσα στην ημέρα που κάθεστε και γράφετε;

Η αγαπημένη μου ώρα είναι πριν ακόμη χαράξει. Την ώρα που όλοι κοιμούνται και μπορώ να αφοσιωθώ στη συγγραφή. 

12.  Πως είναι η ζωή ενός λογοτέχνη στα χρόνια της κρίσης;

Στα χρόνια της κρίσης, ιδιαίτερα το βιβλίο δοκιμάστηκε πάρα πολύ όπως και όλες οι Τέχνες. Κι  όμως το παράδοξο, είχαμε αύξηση των εκδοτικών τίτλων και συγγραφέων. Πιστεύω ότι τα χρόνια της κρίσης υπήρχαν πιο πολλά θέματα να ασχοληθούν οι συγγραφείς. Να το πω πιο απλά; Άνοιξε η βεντάλια. Μετανάστευση, φτώχια, κρίση αξιών και ιδανικών, μοναξιά, ανεργία, εγκληματικότητα, πόλεμοι και προσφυγιά.  Φυσικό επακόλουθο ήταν να εκδοθούν βιβλία, πεζά και ποιητικά, θεατρικά και δοκίμια που να αγγίζουν τους αναγνώστες. Εποικοδομητική λοιπόν η ζωή του συγγραφέα με πολλά ερεθίσματα.  

13. Πως θα χαρακτηρίζατε τη λογοτεχνική παραγωγή σήμερα;

Πολύ πλούσια η λογοτεχνική παραγωγή για όλα τα γούστα. Σε σημείο που δεν ξέρω ποιο να πρωτοδιαβάσω. Πολλές φορές λέω πώς οι συγγραφείς είναι περισσότεροι από τους αναγνώστες. Αλλά είναι λύση να αγοράζουμε βιβλία το 10% που θα έπρεπε να διαβάζουν το 70%; Το βιβλίο για μένα δεν είναι ακριβό. Δεν είναι δικαιολογία η τιμή. Υπάρχουν προσφορές, τα παζάρια, οι δανειστικές βιβλιοθήκες για όσους δεν μπορούν. Είναι   οι επιλογές λοιπόν που βάζει ο καθένας, είναι η παιδεία που έχει και πώς η πολιτεία το στηρίζει. Τα βιβλία υπάρχουν και περιμένουν τους αναγνώστες…

14. Ποιο θεωρείτε πως είναι το μυστικό της επιτυχίας ενός Best Seller;

Εκτός από το marketing που κάνει ο κάθε εκδοτικός οίκος για τη προβολή του πριν ακόμη κυκλοφορήσει, υπάρχει και η σκληρή δουλειά του συγγραφέα. Πιστεύω ότι είναι  και  η θεματολογία αλλά το κυριότερο,  το όνομα του συγγραφέα. Η συγγραφική του πορεία και τα δείγματα γραφής του. Υπάρχουν πολλοί καλοί συγγραφείς και αγαπημένοι που το κατάφεραν.  Για μένα από τη στιγμή που ένα βιβλίο  γίνεται best seller, αρχίζει  ένας αγώνας δρόμου. Για να ολοκληρώσω, είμαι της άποψης  ότι με τα best seller  θα μπει η σκόνη κάποιου σε ένα βιβλιοπωλείο  που ποτέ του δεν θα έμπαινε για  ένα άλλο βιβλίο. Σίγουρα αδικούνται πολλά αξιόλογα βιβλία που σκονίζονται παραγκωνισμένα στο ράφι. Ίσως όμως μαζί μ’ αυτά ίσως θα είναι τυχερό και κάποιο άλλο που δεν είχε την ανάλογη διαφήμιση. Μπράβο τους λοιπόν σε όσους το καταφέρνουν.   

15. Αν έπρεπε να επιλέξετε ανάμεσα στο έντυπο ή στο ηλεκτρονικό βιβλίο, εσείς ποιο θα επιλέγατε; 

Είμαι λάτρης του έντυπου βιβλίου. Να μπω στο βιβλιοπωλείο, να το αγγίξω, να θαυμάσω το εξώφυλλο, να μυρίσω το χαρτί, να διαβάσω λίγο πριν το αγοράσω. Όμως αν χρειαστεί λόγω έλλειψης χώρου να πάρω ηλεκτρονικό δεν θα το αποκλείσω. Όσο όμως  υπάρχει μια σπιθαμή ελεύθερη στη βιβλιοθήκη θα προτιμήσω το έντυπο. 

16.  Ποια συμβουλή θα δίνατε σ’ ένα νέο λογοτέχνη;

Να κάνω πρώτα μια διόρθωση. Είμαστε όλοι συγγραφείς. Λογοτέχνης είναι βαρύνουσα λέξη όπως και ο Ποιητής. Ο αναγνώστης σε ανεβάζει ή σε κατεβάζει.  Βλέπουμε ανθρώπους με μεγάλο και σημαντικό έργο που δηλώνουν συγγραφείς και νέους που αποκαλούνται λογοτέχνες. Ας χαμηλώσουμε λίγο τη μπάλα. Συγγνώμη αν δυσαρεστήσω κάποιους ομότεχνους. Αν είμαι εγώ λογοτέχνης τότε τι είναι ο Καζαντζάκης, η Διδώ Σωτηρίου, ο Ελύτης, ο Ρίτσος   και πολλοί άλλοι βράχοι της λογοτεχνίας; Δεν μπορώ να δώσω εγώ συμβουλές σε ένα νέο συγγραφέα. Γιατί κι εγώ νιώθω κάθε φορά πώς είμαι νέα όταν ξεκινώ ένα νέο συγγραφικό ταξίδι. Θα πω τι έκανα εγώ και συνεχίζω να κάνω. Διαβάζω  πολλά βιβλία από την ελληνική και ξένη λογοτεχνία, κλασσικά περισσότερο. Άρχισα να παίζω με τις λέξεις, να ακούω τη μελωδία τους, να οξύνω την φαντασία μου, να δημιουργώ εικόνες, να μαθαίνω να «χτίζω» ήρωες. Ο συγγραφέας πρέπει να ξέρει επίσης να αφαιρεί, να πετά τα άχρηστα, αυτά που δεν προσφέρουν κάτι στην εξέλιξη της ιστορίας. Κι όταν ιδιαίτερα γράφω κάποιο ιστορικό πρέπει να κάνω τόση έρευνα ώστε να είναι πλήρως τεκμηριωμένο. Και φυσικά να προσέχει τα ορθογραφικά και εκφραστικά λάθη. Δεν διανοείται να αποκαλούμαι συγγραφέας ή λογοτέχνης αν το βιβλίο δεν είναι σωστό γλωσσικά. Δίνω πολλή σημασία στη γλώσσα και είμαι πολύ αυστηρή στα βιβλία που διαβάζω.   

17. Τώρα ας περάσουμε στην πλευρά του αναγνώστη. Ποιο είναι το τελευταίο βιβλίο που διαβάσατε;

Επειδή υπάρχουν δυο-τρία πάνω στο γραφείο μου θα ξεχωρίσω δυο από τα τελευταία: Τάσος Κανταράς «Ανυπότακτοι δύσκολων καιρών» εκδόσεις Τόπος και Λέων Ναρ «Ξανά στη Σαλονίκη-Επιστροφή στον γενέθλιο τόπο 1945-1946» εκδόσεις Πόλις. Υπέροχα και τα δυο.

18. Ποιοι είναι οι αγαπημένοι σας συγγραφείς;

Συνηθίζεται να γράφουμε ξένους συγγραφείς για να μην υπάρχουν παρεξηγήσεις. Εγώ θα βάλω Έλληνες συγγραφείς γιατί θέλω να στηρίζω τα Ελληνικά Γράμματα. Είμαι κοντά τους, ταιριάζουν στη κουλτούρα και την σκέψη μου. Νίκος Καζαντζάκης, Διδώ Σωτηρίου, και Στρατής Μυριβήλης από τους κλασσικούς μας συγγραφείς. Αν αρχίσω από Ποιητές…. Ελύτης, Ρίτσος, Σεφέρης, Καββαδίας, Αναγνωστάκης…. Και φυσικά ο Δάσκαλος μου Γιάννης Κουτσοχέρας. Δεν τελειώνει ο κατάλογος των αγαπημένων συγγραφέων. Όσο περισσότερο διαβάζεις τόσο μεγαλώνει ο κατάλογος. Ο κατάλογος των νέων συγγραφέων είναι μεγάλος. Πολλοί είναι οι αγαπημένοι. Ποιον να πρωτοπείς και ποιον να αφήσεις από έξω.

19. Ποια είναι τ’ αγαπημένα σας βιβλία;

Των συγγραφέων που ανέφερα στη προηγούμενη ερώτηση.

20. Τελευταία ερώτηση. Ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια στο χώρο της λογοτεχνίας;

Υπάρχουν αρκετές ιδέες στο συρτάρι με ημιτελή αλλά και τελειωμένα έργα. Μέχρι τέλος Ιουνίου θα εκδοθεί μια ποιητική συλλογή, αυτοέκδοση με πολύ όμορφες ασπρόμαυρες ξεχωριστές  φωτογραφίες του καλλιτέχνη φωτογράφου Παναγιώτη Φτάρα από Κατερίνη και είμαι πολύ χαρούμενη

                                *     *     *

*     *     *

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΜΑΓΔΑΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ

Γεννήθηκα στην Αθήνα το 1963 και μεγάλωσα  στη Κατερίνη όπου τελείωσα τις λυκειακές της σπουδές. Το  1986 προσλήφθηκα  στον ΟΤΕ όπου εργάστηκα για 29 χρόνια. Ξεκίνησα  να πειραματίζομαι με τη συγγραφή  από πολύ νωρίς.
Μια επιστολή του δασκάλου μου και πρεσβευτή της Ουνέσκο, Γιάννη Κουτσοχέρα ,από το Παρίσι, μου έδωσε τη δύναμη να προχωρήσω. Υπήρξα μέλος της συντακτικής επιτροπής του περιοδικού «Πολιτιστική Έκφραση» του Πολιτιστικού κέντρου ΟΤΕ Αττικής μέχρι  τον Ιούνη 2002. Συνεργάστηκα με πολιτιστικά έντυπα της Αθήνας. Τον Αύγουστο του 2002, κουρασμένη από τη πολύβουη και αγχωμένη Αθήνα  μετακόμισα με την οικογένεια μου  στη Κατερίνη. Είμαι παντρεμένη με τον Γιάννη Σαμοθράκη από τη Τήνο και έχω δυο παιδιά την Ειρήνη 23 χρονών  και το Ζαχαρία 12 χρονών.
Έχουν δημοσιευτεί άρθρα μου σε πολλές έντυπες εφημερίδες του νομού Πιερίας  με πολιτιστικά  θέματα.  Σήμερα αρθρογραφώ στην ηλεκτρονική ενημερωτική ιστοσελίδα e-pieria και είμαι ανταποκρίτρια Πιερίας του κοινωνικού δικτύου για βιβλία Bookia. 

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ
Μέλος της Παγκόσμιας Ένωσης Ποιητών. Ιδρυτικό μέλος και μέλος. της Ένωσης Συγγραφέων Πιερίας. Έχει βραβευτεί από τον Δήμο Κατερίνης και την Παναιτωλοακαρνανική Συνομοσπονδία για τη προσφορά της στα Γράμματα 
Διαχειρίστρια της ιστοσελίδας www.magdapapadinitriou.gr

ΕΡΓΑ
«Χωρίς ταυτότητα» Ποίηση 1988 ιδιωτική συλλογή εξαντλημένο
«Ιριδίσματα» Ποίηση 1990 εκδόσεις Γκοβόστη εξαντλημένο
«Ηώ» 1992 Ποίηση εκδόσεις Γκοβόστη. Σ’ αυτή τη συλλογή υπάρχουν ασπρόμαυρες φωτογραφίες του  φωτογράφου Σωκράτη Μαθιά.
«Το ταξίδι του Έρωτα από τον Όλυμπο στου Αιγαίου τα κύματα» Ποίηση  2008 από την Εκδοτική Όλυμπος.
«Καθρέφτης ψυχής» από τις εκδόσεις Άνεμος  2011. με φωτογραφίες της συγγραφέως και φωτογράφου Τέσσυς Μπάιλα.
Μεταφράστηκαν ποιήματα της στο ιταλικό πολιτιστικό έντυπο I Paesaggi Dell' Anima των εκδόσεων Edizioni Universum
“Ζωή σε θαλασσοσταλιές” 2014 εκδόσεις Έναστρον
«Στο κόκκινο του ουρανού» Εκδόσεις Πνοή 2017
Ηλεκτρονικό βιβλίο
“Ο Ασυμβίβαστος: Πάνος Μεϊντάνης-Γέρο-Ανένδοτος” Βιογραφία 2015


Τα βιβλία μου
Στο κόκκινο του ουρανού

Στο τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου ο Χότζα καταλαμβάνει την εξουσία στην Αλβανία, κι αυτό είναι καταστροφικό για την ελληνική μειονότητα. Τα σύνορα κλείνουν, και στα χρόνια που ακολουθούν, οι εκτελέσεις, η εξορία και ο βασανισμός των Ελλήνων της Βόρειας Ηπείρου γίνονται καθημερινό φαινόμενο.
Ένα ζευγάρι καταφέρνει να δραπετεύσει από την κόλαση. Βρίσκουν καταφύγιο στην Τήνο, όπου με σκληρή δουλειά καταφέρνουν να ορθοποδήσουν. Ο γιος τους ερωτεύεται την Αντιγόνη, κόρη μιας παλιάς αρχόντισσας του νησιού, αλλά ο ρατσισμός θα σταθεί εμπόδιο στη σχέση τους. Θα καταφέρει άραγε η αγάπη να ξεπεράσει τις δυσκολίες;
Ένα βιβλίο για την κοινωνική ανισότητα, τις λησμονημένες πατρίδες και τους μετανάστες αυτού του κόσμου.
κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πνοή
Ζωή σε θαλασσοσταλιές
Το  μυθιστόρημα μιλά για τη Δήμητρα, τη Μαριγώ, τη Μαρουσώ, τη Μαριγώ-Έλενα. Τέσσερις γυναίκες μεγαλωμένες στο ίδιο χωριό, η καθεμιά με διαφορετική διαδρομή και διαφορετική  μοίρα που την όρισαν οι άλλοι. Αυτές είναι οι ηρωίδες μου. Μεγάλωσαν ανάμεσα στα πρέπει και τα μη, ενώ  η μικρή κοινωνία του χωριού τους μέτραγε  τα όρια της αντοχής τους.
Το εκπαιδευτικό σύστημα της εποχής τάραξε τη ζωή της Μαρουσώ και της άλλαξε τον προσανατολισμό της . Πολιτικές ανακατατάξεις και δικτατορίες επηρέασαν τη ζωή . Θύμα από μικρή, όπως και η μάνα της η Μαριγώ.
Τέσσερα θανατικά στην οικογένεια και ένα μυστήριο ναυάγιο. Η απώλεια μνήμης του αγαπημένου προσώπου τις ανάγκασε να ζήσουν μόνες για είκοσι τέσσερα χρόνια. Η Μαρουσώ άλλαξε πορεία στη ζωή της, με τη  βοήθεια δυο πολύτιμων γι' αυτήν ανθρώπων. Και οι δύο τους γνώρισαν όμορφα πράγματα, χαμογέλασαν. Μέχρι που στο γάμο της Μαρουσώ έγινε κάτι απρόσμενο. Μια απροσδόκητη εξέλιξη επηρέασε και άλλαξε τη ζωή τους στο όμορφο χωριό του Χαλεπά, στον Πύργο της Τήνου.....