Η βιβλιοθήκη και το αρχείο ενός σπουδαίου δημοτικιστή σε μία ιστοσελίδα

Εμμανουήλ Κριαράς (1906 - 2014).

Ο κορυφαίος Έλληνας φιλόλογος Εμμανουήλ Κριαράς άφησε παρακαταθήκη ένα τεράστιο έργο. Αδρό πειστήριο της δυναμικής του έργου του αποτελεί σήμερα ο σημαντικός αριθμός εκείνων που αναζητούν βιβλία ή αρχειακό υλικό του Εμμανουήλ Κριαρά, με ένα πρώτο «κλειδί» αναζήτησης την ψηφιακή βιβλιοθήκη και το αρχείο του, ακριβώς ένα χρόνο μετά την παρουσίασή τους.

Ειδικότερα, ο Εμμανουήλ Κριαράς (Πειραιάς, 28 Νοεμβρίου 1906 - Θεσσαλονίκη, 22 Αυγούστου 2014) από τα μαθητικά του χρόνια υπήρξε υπέρμαχος του δημοτικισμού. Ξεκίνησε τις σπουδές του στη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών και συνέχισε στο Μόναχο και στο Παρίσι. Παράλληλα ξεκίνησε καριέρα στην Ακαδημία Αθηνών. Κατόπιν, το 1950, εκλέχτηκε στη θέση του τακτικού καθηγητή της Μεσαιωνικής Ελληνικής Φιλολογίας, στο ΑΠΘ.

Μαχητικός δημοτικιστής, υπήρξε ο κυριότερος συνεχιστής του Μανόλη Τριανταφυλλίδη στον τομέα αυτό. Μάλιστα, καίριος ήταν και ο ρόλος του στην αναγνώριση της δημοτικής ως επίσημης γλώσσας της Ελλάδας και στην καθιέρωση του μονοτονικού συστήματος γραφής, τα πρώτα χρόνια της μεταπολίτευσης.

Ετσι, η βιβλιοθήκη και το αρχείο του είναι πολύτιμοι θησαυροί για κάθε μελετητή. Χαρακτηριστικά, η βιβλιοθήκη αριθμεί 6.905 τίτλους και αποτελείται από 11.314 τόμους, ενώ το αρχείο του περιλαμβάνει 687 ψηφιακές εγγραφές, οι οποίες αντιστοιχούν σε 3.211 ψηφιακές σελίδες.

Το Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών (ΙΝΣ) του ΑΠΘ, όπου δώρισε ο Εμμανουήλ Κριαράς τη βιβλιοθήκη του και σημαντικό τμήμα του αρχείου του, δημιούργησε εφαρμογή, τον «Ιστότοπο Εμμανουήλ Κριαρά» όπως ορίζεται (http://ins-bibl.lit.auth.gr/kriaras/index.html), μέσω της οποίας η δωρεά είναι προσβάσιμη σε κάθε ενδιαφερόμενο.

Η σημασία του ιστότοπου, που υλοποιήθηκε χάρη στη δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, καταδεικνύεται από μία βασική ομαδοποίηση των περιεχομένων του. Τα βιβλία του εντάσσονται σε τρεις κατηγορίες. Η πρώτη είναι τα φιλολογικού-γλωσσικού ενδιαφέροντος βιβλία (δεν υπήρχαν στη Βιβλιοθήκη του ΙΝΣ, παρέμειναν σε αυτό και στεγάζονται στα γραφεία του), η δεύτερη περιλαμβάνει τα βιβλία ευρύτερου επιστημονικού ενδιαφέροντος (έχουν ενταχθεί στη συλλογή της Κεντρικής Βιβλιοθήκης του ΑΠΘ) και η τρίτη κατηγορία αποτελείται από τα βιβλία γενικότερου ενδιαφέροντος (παραχωρήθηκαν στην Εθνική Βιβλιοθήκη και θα εκτεθούν σε ειδικό τμήμα της στην νέα έδρα της, στο Κέντρο Πολιτισμού Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος).

Οσο για το αρχείο του Εμμανουήλ Κριαρά, αποτελείται από εννέα ντοσιέ και δύο βιβλία. Ενδεικτικά, περιλαμβάνει άρθρα, ομιλίες, συνεντεύξεις του, αλλά και δημοσιευμένα και αδημοσίευτα κείμενα πνευματικών ανθρώπων που έγραψαν για το έργο του.

Μέσω του «Ιστότοπου Εμμανουήλ Κριαράς» ο χρήστης μπορεί να έχει πλήρη εικόνα των βιβλίων και του αρχειακού υλικού και να βρει πού βρίσκεται αυτό που τον ενδιαφέρει, καθώς και πληροφορίες γι’ αυτό.

kathimerini.gr